کم‌خونی

کم‌خونی

کم‌خونی شایع‌ترین اختلال خونی است که توانایی خون برای حمل اکسیژن را مختل می‌کند.
کم‌خونی نوعی مشکل در سلول‌های قرمز خون است.
در این شرایط، فرد با کمبود سلولهای قرمز خون مواجه شده و یا توانایی حمل اکسیژن این سلول‌ها کمتر از حد طبیعی است.
هنگامی که کم‌خونی با آهن در ارتباط است، به آن کم‌خونی فقر آهن گفته می شود که رایج‌ترین نوع کم‌خونی است.
کم‌خونی فقر آهن در بانوان و به دلایل خاص جنسیتی، بیشتر به چشم می‌خورد.
در عین حال، کم خونی فقر آهن می تواند به دلایلی که ناشناخته است در آقایان هم اتفاق بیافتد.

کم خونی فقر آهن در زنان

مهم است بدانید که چرا  فقر آهن در بانوان نسبت به آقایان شایع‌تر است.
وقتی زنان در سن باروری هستند، به دلیل خونریزی قاعدگی، احتمال کم خونی فقر آهن در آن‌ها بیشتر است.
این بدین معنا نیست که هر خانمی که عادت ماهانه دارد، حتما دچار این مشکل خواهد شد.
بانوانی که خونریزی قاعدگی سنگین را در دوران پریودی خود دارند، بیشتر هم در معرض خطر کم‌خونی فقر آهن قرار می‌گیرند.

فاکتور دیگری که به‌ویژه در بانوان جوان، به کم‌خونی فقر آهن می انجامد، رژیم غذایی است.
رِیم غذایی نامناسب با مصرف کم آهن، رژیم غذایی شدید و اختلال در غذا خوردن از فاکتورهای سبک زندگی است که به کم خونی فقر آهن با از دست دادن خون قاعدگی کمک می‌کنند.

آقایان نیز در معرض خطر فقر آهن قرار دارند اما چرا کم‌خونی در مردان رخ می‌دهد؟
در واقع دلایل بسیاری برای این سوال وجود دارد.
یکی از رایج ترین دلایل کم‌خونی در مردان خونریزی داخلی است.
قاعدگی تنها نوع خونریزی طولانی مدت است که به طور طبیعی اتفاق می افتد، اگر چه این مسأله برای مردان اتفاق نمی‌افتد اما خونریزی داخلی مداوم می‌تواند به همان اندازه برای بدن مضر باشد.
دلایل شایع دیگر برای کم‌خونی در مردان عبارتند از:

–رژیم غذایی

–بیماری‌های دستگاه گوارش و بیماری‌های مزمن

–سبک زندگی

علل کم خونی در آقایان چیست؟

۱.خونریزی داخلی

دلایل مختلفی برای خونریزی داخلی وجوددارد که ممکن است تا وقتی که کم‌خونی فقر آهن تشخیص داده شود، فرد متوجه آن نگردد.
بعضی از این دلایل می‌تواند بسیار جدی و حتی کشنده باشد.
گرچه خونریزی داخلی می‌تواند منجر به کم‌خونی شود، اما گاهی عدم تشخیص آن می‌تواند خونریزی را به یک حالت وحشتناک و مرگ‌بار مبدل سازد.
خونریزی داخلی منجر به ایجاد فقر آهن آهسته و طولانی مدت می‌شود.

یکی از شایع‌ترین انواع خونریزی داخلی، خونریزی پوشش دستگاه گوارش به دلیل زخم معده است.
مصرف منظم آسپیرین عامل اصلی خونریزی زخم‌های گوارشی است.
کولیت‌اولسراتیو یکی از شرایطی است که ممکن است با خونریزی زخم در روده نیز همراه باشد.
گاهی اوقات باوجود علائم دیگر، خونریزی ممکن است از تومور بدخیم یا سرطان باشد.

۲.خونریزی هموروئید

هموروئید یک بیماری شایع در بین زنان و مردان  است.
خونریزی می‌تواند در هر دو بواسیر داخلی و خارجی رخ دهد و به عنوان منبعی برای از دست دادن خون در طولانی مدت تبدیل شود.
اغلب افرادی که به هموروئید مبتلا هستند در مراحل اولیه متوجه خونریزی می‌شوند.
هر چند گاهی اوقات خونریزی ممکن است آشکار نباشد و توسط مدفوع پوشانده شود.
یک آزمایش (FOBT) که همیشه برای تشخیص خونریزی در روده تجویز می شود و می‌تواند خونریزی بواسیر را مشخص نماید.

۳.رژیم غذایی فقیر

آهن در بسیاری از غذاهای گیاهی و حیوانی یافت می‌شود.
آهن را میتوان در گوشت قرمز، مرغ و ماهی و در گیاهان نیز یافت.
تنها خوردن گوشت خالی جهت جذب آهن، کافی نیست.
گیاه‌خواران می‌توانند فقر آهن خود را با افزایش مصرف ویتامین C و پرهیز از مصرف چای و قهوه آن‌هم بعد از غذا، به حداکثر برسانند. بسیاری از غذاهای فرآوری شده نیز با آهن غنی شده‌اند.
مصرف رژیم غذایی فقیر از آهن در کنار سایر اختلالات خوردن، هم‌چون بی‌اشتهایی عصبی، رژیم غذایی شدید، روزه‌ی مکرر و سوءتغذیه ناشی از عوامل دیگر، می‌تواند منجر به کم‌خونی در آقایان شود.

۴.مشکل جذب آهن

حتی با وجود آهن کافی در رژیم غذایی، سیستم گوارش باید قادر به جذب آن باشد.
سوء جذب آهن در بسیاری از بیماری‌های دستگاه گوارش به‌چشم می‌خورد.
بیماری سلیاک چنین مشکلی را برای فرد به‌وجود نمی‌آورد.
عمل جراحی بر روی بخشی از معده یا روده‌ی کوچک به دلیل چاقی، بیماری شدید التهابی روده و درمان سرطان‌های دستگاه گوارش نیز عواملی برای سوء جذب آهن و کم‌خونی در مردان است.
درواقع در مورد مشکلات مربوط به جذب آهن، مردان و زنان در شرایط یکسان قرار دارند.
بااین‌که مردان به قاعدگی مبتلا نمی‌شوند اما ممکن است یک مرد مبتلا به سوء جذب آهن، به اندازه‌ی یک زن مبتلا به قاعدگی سنگین دچار فقر آهن شود.

۵.نوشیدن بیش از  اندازه‌ی چای

تانن موجود در چای قادر است به آهن موجود در روده متصل شده و از جذب آن جلوگیری نماید.
هرچند پزشکان بر این باورند که نوشیدن بیش از اندازه‌ی چای، به تنهایی ایجاد کننده این عامل نیست.
مصرف چای همراه سایر علل می‌تواند مشکل کم‌خونی را در فرد ایجادکند.
پژوهشی در مورد اثرات نوشیدنی‌های مختلف در جذب آهن اثبات کرد که چای در واقع یک کمک کننده در اختلال جذب آهن است. این مطالعه نشان داد که چای و قهوه در وهله‌ی اول، آهن جذب شده از گیاهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
هم‌چنین نتیجه‌ی این تحقیق مشخص کرد که مصرف آب پرتقال به دلیل بالا بردن ویتامین C، جذب آهن بدن را پس از غذا دو برابر می‌کند.

۶.کم‌خونی ناشی از بیماری مزمن

در افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن خاص، احتمال ابتلا به کم‌خونی بالاتر است.
این بیماری‌ها ممکن است شباهت کم خونی فقر آهن به انواع دیگر کم‌خونی و تشخیص آن‌را با دشواری روبه‌رو سازد.
کم‌خونی ناشی از بیماری‌های مزمن، از کم‌خونی فقر آهن است.
این کم‌خونی در بعضی از بیماری‌های التهابی مزمن نیز رخ می دهد.
متخصصان بر این باورند که این بیماری‌ها با برخی از مواد شیمیایی التهابی موثر بر استفاده از آهن و تغییر فعالیت مغز استخوان به تولید بیشتر گلبول های سفید خون‌، موجب ابتلای فرد به کم‌خونی می شوند.

بعضی از بیماری‌های مزمن که ممکن است در مردان کم‌خونی ایجاد کنند عبارتند از:

–بیماری‌های خودایمنی هم‌چون آرتریت روماتوئید، بیماری التهابی روده، لوپوس اریتماتوزسیستمیک

SLE

–سرطان حتی بدون خونریزی داخلی

–بیماری‌های مزمن کبدی و بیماری‌های کلیه

–عفونت‌های طولانی مدت مثل ایدز و هپاتیت ب

منبع: لینک