بیماریهای چشم
خلاصه:
دانشمندان با استفاده از تکنیک های بازنویسی برنامه ی سلول ها توانسته اند سلول های پشتیبانی را القا کنند که در شبکیه ی چشم میتوانند به نورونهای جدیدی تبدیل شوند.این تکنیک های جدید قادر است روش های درمانی نوینی را برای گلوکوما، دژنراسیون ماکولا و دیگر بیماریهای چشم ارائه نماید که اساس وجود آنها ،از بین رفتن سلولها می باشد. شبکیه در بخش پشتی چشم انواع مختلفی از سلول ها را شامل میشود که بعضی از آنها در فرآیند تشکیل تصاویر بینایی به انسان…
روشی نوین در درمان بیماریهای چشم
دانشمندان با استفاده از تکنیک های بازنویسی برنامه ی سلول ها توانسته اند سلول های پشتیبانی را القا کنند که در شبکیه ی چشم میتوانند به نورونهای جدیدی تبدیل شوند.این تکنیک های جدید قادر است روش های درمانی نوینی را برای گلوکوما، دژنراسیون ماکولا و دیگر بیماریهای چشم ارائه نماید که اساس وجود آنها ،از بین رفتن سلولها می باشد.
شبکیه در بخش پشتی چشم انواع مختلفی از سلول ها را شامل میشود که بعضی از آنها در فرآیند تشکیل تصاویر بینایی به انسان کمک میکند. سلولهای پشتیبان ،گلیال نامیده می شود.
اصلی ترین سلول گلیال در شبکیه ی چشم پستانداران، سلول Müller glial (MG) نامیده می شود. این سلول ها در واقع وظیفه ی پشتیبانی ساختاری و حفظ وضعیت محیط اطراف نورون ها را بر عهده دارند.سلول های MG قادرند که به سلول های بنیادی تبدیل و تکثیر شده و نورون های جدیدی بسازند. در عین حال، این ویژگی تا زمانی که آسیب دیدگی خاصی رخ ندهد ،خودش را به هیچ عنوان نشان نمیدهد.
در حیوانات خونسرد مانند ماهی زبرا این شرایط صدق نمی کند. در این جانوران، سلولهای MG به عنوان منبعی برای تجدید نورونهای از دست رفته ی شبکیه عمل میکنند. پژوهشگران تمام تلاش خود را بر فعال کردن سلول های مورد نظر در پستاندارن متمرکز کرده اند تا شاید آنها مانند انواع مشابه خود در ماهی زبرا عمل نمایند.
مطالعات قبلی نشان داده اند که تلاش در جهت القای زخم در بافت چشم برای تحریک بیشتر سلول های مد نظر با استفاده از نوروتوکسین ها ،معمولا روشی ضدتولیدی بشمار رفته و باعث مرگ سلول ها میشود.
بنابراین ،پروفسور چِن و همکارانش بر این باورند که” استراتژی آزاد زخم باعث افزایش مقیاس آسیب نخواهند شد و این تکنیک بسیار مفید و موثر واقع می شود”.
فعال کردن سیگنالهای Wnt باعث تکثیر سلولهای MG می شود.
مسیر پیام رسانی به صورت طبیعی با بروز زخم ، ایجاد می شود. محققان توانستند با قرارگیری ژن ها در شبکیه ی چشم موشهای بالغ، برنامه ی سلول های گلیال را بازنویسی کرده و با استفاده از مسیر Wnt و بدون ایجاد زخم، تکثیر سلول های MG را القا نمایند.
دانشمندان توضیح دادند که چگونه با دستکاری در ژنتیک سلول ها، مسیر پیام رسانی را تحت تأثیر قرار دادند. حذف ژن GSK۳β باعث ثابت شدن β-کاتنین و تکثیر سلول ها بدون نیاز به ایجاد زخم میشود. با دستکاری و انتقال ژن β-کاتنین، زیرمجموعه ای از چرخه های سلولی فعالشده ، نشانه هایی را برای سلول های آماکرین بیان میکند. این سلول ها بین نورون های شبکیه موجواند.احتمالا در آینده بتوان با دستکاری های این چنینی در ماده ی ژنتیک سلول ها بیماری های دژنراتیو زیادی را تحت درمان قرار داد.
یکی از مهم ترین موارد درمانی با متد ژنتیکی، بیماری دژنراسیون ماکولا می باشد که غالبا با بالا رفتن سن در ارتباط است. در این بیماری ،نورون های قسمت مرکزی شبکیه دچار آسیب پیشرونده ای میشوند. در واقع یکی از نشانه های این بیماری بروز اختلال در خواندن و دید نزدیک در افراد بالای 65 سال است.
منبع : لینک