بیش فکری

بیش فکری یا نشخوار ذهنی چیست ؟ بیشتر بدانیم!

خلاصه:

بیش فکری همانند نواری است که گیر کرده و آهنگی را دوباره و دوباره و پشت سر هم تکرار می‌کند. مثلا بحثی با دوستتان داشته‌اید و آن را مدام در ذهن‌ خود تکرار می‌کنید و اشتباهات گذشته ی او را پشت سر هم به یاد می آورید . هنگامی که افراد نشخوار فکری می‌کنند، خیلی زیاد در مورد اوضاع و اتفاقات زندگی فکر می‌کنند. اتفاقاتی مانند کار یا رابطه‌ی خانوادگی برایشان به نوعی وسواس تبدیل می‌شود…

بیش فکری همانند نواری است که گیر کرده و آهنگی را دوباره و دوباره و پشت سر هم تکرار می‌کند. مثلا بحثی با دوستتان داشته‌اید و آن را مدام در ذهن‌ خود تکرار می‌کنید و اشتباهات گذشته ی او را پشت سر هم به یاد می آورید . هنگامی که افراد نشخوار فکری می‌کنند، خیلی زیاد در مورد اوضاع و اتفاقات زندگی فکر می‌کنند. اتفاقاتی مانند کار یا رابطه‌ی خانوادگی برایشان به نوعی وسواس تبدیل می‌شود.

مطالعات نشان داده‌اند نشخوار ذهنی می تواند تأثیرات منفی زیادی روی ذهن بگذارد. مثلا افسردگی، اضطراب، اختلال اضطراب بعد‌ از حادثه و افراط در خوردن و آشامیدن.

چرا نشخوار ذهنی این نتایج ناخوشایند را با خود به همراه دارد؟

دکتر سوزلن نولن هوکسما می‌گوید: “برای بعضی ، زیاد خوردن و یا نوشیدن راهی برای کنار آمدن با زندگی است. در واقع این افراد با خوردن یا نوشیدن می خواهند از نشخوار ذهنی فرار می‌کنند”.

طبیعی است که نشخوار ذهنی افکار منفی را به‌ ذهن متبادر می کند. نشخوار فکری به یک چرخه برای وی تبدیل می‌شود . نولن هوکسما در تحقیقات خود به این نتیجه رسید که افراد افسرده هنگام نشخوار فکری، اتفاقات گذشته‌ی خود را به صورت منفی‌تر به‌خاطر می‌آورند. آنها شرایط اکنون زندگی خود را هم منفی‌تر در نظر می گیرند و به آینده بیشتر نا امید و بدبین می شوند.

نشخوار ذهنی فورا چنان تاثیری روی فرد می گذارد که او احساس بی‌پناهی کند. این احساس، مهارت‌های حل مسئله را نابود می کند. او آن‌قدر درگیر مشکلات خود می‌ شود که دیگر نمی‌تواند از چرخه‌ی افکار منفی خودش بیرون بیایید.

حتی آنهایی را هم که بسیار دوست دارد از خود می راند. به گفته ی نولن هوکسمن ،وقتی افراد برای مدت طولانی نشخوار ذهنی می‌کنند، اعضای خانواده و دوستانشان از دست‌ آنها خسته می‌شوند و او را ترک می کنند.

دلیل نشخوار ذهنی افراد

به گفته ی نولن هوکسمن کسانی که مبتلا به اختلال بیش فکری هستند، استرس و مشغولیت ذهنی بیشتری در زندگی خود دارند. این افراد حتی ممکن است درگیر مسائل شناختی هم شده باشند. افرادی که در برابر نشخوار فکری آسیب‌پذیرند، قادر به خارج کردن افکار از ذهن خود نخواهند بود. نولن هوکسمن می‌گوید زنان بیشتر از مردان نشخوار فکری می‌کنند. نولن هوکسمن نویسنده‌ی کتاب “زنانی که زیادی فکر می‌کنند: چگونه از شر افکار مزاحم خلاص شویم و به زندگی خود برسیم” است. او اذعان دارد که بخشی از آن به این دلیل است که زنان بیشتر نگران روابط خود هستند.

همان‌طور که نولن هوکسمن می‌گوید: “رابطه‌های فردی می‌توانند منبع خوبی برای نشخوار ذهنی باشند”. واقعیت این است که روابط به‌شدت مبهم هستند. هیچ‌وقت مطمئن نیستید که دیگران در مورد شما چه فکر می‌کنند. نمی‌دانید همسرتان همیشه به شما وفادار باقی می‌ماند یا خیر”.

چطور نشخوار فکری را کاهش دهیم؟

نولن هوکسمن برای کاهش یا توقف نشخوار فکری دو مرحله را توصیه می کند:

1.کاری کنید افکار مثبت بیشتری در ذهنتان بپرورانید.

باید کارهایی کنید که ذهن شما را حسابی به خود مشغول ‌کند. افکار مثبت را در ذهن بپرورانید. هر کاری ممکن است مثلا به ورزش مورد علاقه ‌ی خود بپردازید. یک سرگرمی داشته باشید یا دعا کنید. نکته‌ی مهم اینجاست که حواس خود را از نشخوار فکری پرت کنید. اگر مدتی از نشخوار ذهنی دور بمانید، این افکار از بین رفته و ذهنتان را رها می‌کند.

2.تنها توجه خود را به حل مسئله معطوف کنید.

افرادی که درگیر نشخوار فکری هستند، موقعیت‌ ها را در ذهن خود تکرار می‌کنند. آنها معمولا روی سؤالات ذهنی تمرکز می‌کنند. سؤالاتی مانند “چرا باید این اتفاق برای من بیفتد؟”یا “چرا من نمی‌توانم با این مسئله کنار بیایم؟” .این افراد حتی وقتی برای حل مشکل خود تلاش می‌کنند، به این نتیجه می‌رسند که ” دیگر کاری از دست آنها برنمی‌آید”.

باید بتوانید به‌ وضوح فکر کنید. سعی کنید حداقل یک راه‌حل عینی پیدا کنید. باید ببینید چطور می‌توانید مسائلی را که در مورد آنها فکر می‌کنید، حل کنید. مثلا اگر در مورد رابطه‌ی کاری ناراحت‌کننده‌ای فکر می‌کنید، به یکی از دوستان نزدیک خود زنگ بزنید و با او صحبت کنید و  مشورت بگیرید.

نگرش انطباقی

نولن هوکسمن حالت بالعکس نشخوار فکری یعنی نگرش انطباقی به خود را مورد بررسی قرار داده‌ است. وقتی افراد نگرش انطباقی به خود دارند،‌ روی بخش ‌های عینی شرایط متمرکز می‌ شوند. آنها به ‌دنبال قسمت هایی می‌ روند که می‌توانند آنها را بهبود ببخشند.

منبع : لینک

جهاد دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی تهران با توجه به نیاز جامعه و رهنمودهای متخصصان حوزه سلامت روان و در راستای افزایش سطح دانش و مهارتهای علمی و عملی و گسترش و پیشرفت خدمات مربوط به سلامت روان، اقدام به راه اندازی ” مرکز خدمات سلامت روان” با همکاری وزارت بهداشت، سازمان بهزیستی، سازمان نظام روانشناسی و مشاوره و … با حضور اساتید مجرب و مدرسین دانشگاهی نموده است.

این مرکز در دو حوزه متخصصین و عموم و در زمینه های آموزشی، درمانی، مشاوره ای و پژوهشی فعالیت خواهد کرد.

با توجه به نیاز فارغ التحصیلان رشته های روانشناسی، علوم تربیتی، مشاوره و روانپزشکی به افزایش سطح مهارتهای علمی و عملی، مرکز تخصصی سلامت روان جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران در نظر دارد علاوه بر فراهم نمودن امکان کارورزی برای فارغ التحصیلان، با برگزاری دوره های آموزشی تخصصی، کارگاههای ویژه، کلاسهای آمادگی کارشناسی ارشد و دکتری و سایر خدمات پژوهشی با حضور اساتید برتر روانشناسی در جهت ارتقا سطح دانش و مهارت دانش آموختگان این رشته ها گامی موثر بردارد.

سایر خدمات این مرکز، ویژه عموم در نظر گرفته شده که در قالب خدمات آموزشی برای علاقمندان و خدمات  درمانی و مشاوره ای برای افزایش توانمندیهای روحی روانی افراد جامعه ارائه می گردد.

تستها و آزمونهای معتبر و بروز مطابق با استانداردهای جهانی برای تشخیص و شناسایی میزان هوش، استعدادیابی و اختلالات احتمالی، یکی دیگر از برنامه های این مرکر می باشد. علاوه بر موارد یاد شده، به صورت ویژه در حوزه کودک و نوجوان به همکاری با مهدهای کودک و مدارس در راستای پرورش مربیان، مدیران و موسسان خواهد پرداخت.